WYPRZEDZAJMY SWOJĄ EPOKĘ

Prof. dr Horst Opaschowski

O tyczkach i nowym poczuciu wspólnoty

Dokąd zmierza państwo niemieckie?

Niemcy jako miejsce dla biznesu? W Niemczech XXI wieku nie może być mowy o zastoju i bierności. Niemcy są w ciągłym ruchu. Podążają ścieżką wieloaspektowych zmian. Globalizacja przyczynia się do nasilenia napływu uchodźców, uciekających z terenów objętych wojną oraz imigrantów gospodarczych i klimatycznych. Społeczeństwo starzeje się. Spada zaufanie do polityków i instytucji politycznych. Co robią Niemcy? Na nowo odkrywają poczucie wspólnoty. Poza strukturami formalnymi znajduje ono wyraz w sąsiedzkiej solidarności, ponownym skupieniu się na rodzinie i pragnieniu budowania rodzin wielopokoleniowych, a także nawiązaniu bliskich relacji społecznych
z wybranymi osobami, ale jednocześnie wymaga tolerancji wobec imigrantów. Jednak państwu niemieckiemu przyszłości jeszcze daleko do stereotypowej wizji idealnego świata. Kryzysy, niepewność, konflikty społeczne staną się codziennością. Będzie to miało różnorakie konsekwencje. Z jednej strony, na poziomie społecznym, nasilać się będzie dążenie do bezpieczeństwa egzystencjalnego, natomiast z drugiej strony powszechne będzie oczekiwanie, by jednostka przyjęła pozytywną i ofensywną postawę wobec licznych niewiadomych, działając z pozycji siły i licząc się z nieprzewidywalnością sytuacji. W obliczu wzrostu znaczenia wartości konserwatywnych i osłabienia się dążenia do samorealizacji pracownicy powinni i chcą działać we własnej sprawie, wykazując się postawą opartą na przedsiębiorczości. Wydaje się to oczywiste, że rynek pracy czekają zmiany. Zostanie on zdominowany przez kobiety, a średnia wieku pracowników pójdzie w górę. Na rynku pracy przyszłości będzie można żądać od pracownika wydajności, ale jednocześnie będzie to pociągało za sobą potrzebę zapewnienia mu dobrej jakości życia.